Een gids voor huiseigenaren over houtafwerkingen

Een goede houtafwerking beschermt typisch hout terwijl het de natuurlijke schoonheid van de nerf laat doorschijnen, waardoor het zich onderscheidt verf of andere ondoorzichtige coatings. Bij de meeste bouwmarkten vindt u een verscheidenheid aan afwerkingen, en hoewel u misschien denkt dat er voor elke toepassing één de beste is, is dat niet noodzakelijk waar. Bij uw beslissing komen een aantal overwegingen aan de orde. Wil je dat de afwerking mat of glanzend is? Liever een natuurlijke houtnerf structuur dan een gladde filmcoating? Heeft het hout bescherming nodig tegen zonlicht, stoten of voetgangers? Hoeveel tijd wilt u besteden aan het afwerken? Een basiskennis van de kenmerken van verschillende afwerkingen zal u helpen een beslissing te nemen.

Kruipende oliën beschermen van binnenuit, terwijl filmafwerkingen op het oppervlak blijven en schokbestendigheid bieden. De twee meest voorkomende indringende oliën zijn wolfraamolie en gekookte lijnolie. Beide trekken in de nerf en polymeriseren, vormen een waterbestendige barrière waardoor de natuurlijke nerf doorschijnt. Filmafwerkingen omvatten: vernis, die al dan niet polyurethaan kan bevatten; lak; en schellak. Deze afwerkingen zijn de beste keuze als u wilt dat het hout een gladde, glanzende uitstraling krijgt.

De klassieke penetrerende oliën komen beide uit natuurlijke bronnen. Tungolie wordt gewonnen uit de zaden van de tungboom, die in Azië groeit; en lijnolie, die wordt geproduceerd door lijnzaad te persen. Pure lijnzaadolie hardt niet uit - het moet worden gekookt of dubbel gekookt om het geschikt te maken voor houtafwerking.

Het gebruik van vernis dateert uit de oude Egyptenaren, en er zijn verschillende formuleringen. Traditionele vernis is een mengsel van oplosmiddelen en plantaardige alkydstoffen, terwijl modernere soorten kunststoffen bevatten zoals acryl en polyurethaan. Vernissen drogen doorgaans langzaam en harden uit door polymerisatie of verknoping naarmate ze uitharden.

Commerciële afwerkingsoliën zijn meestal een mengsel van vernis en kruipolie. Het exacte aandeel van elk in een bepaald product wordt mogelijk niet gespecificeerd op de container. Afwerkingsoliën bevatten vaak ook houtkleurstoffen.

Oosterse houtbewerkers zijn primair verantwoordelijk voor de twee belangrijkste verdampingsafwerkingen die vandaag beschikbaar zijn. Schellak is een product dat wordt gemaakt door afscheidingen van de lac-bug, die in Thailand en Zuid-India leeft, op te lossen in alcohol. Oorspronkelijk gemaakt door Japanse ambachtslieden lak van urushiol - het sap van de Rhus verniciflua boom, die verwant is aan poison ivy. Moderne lak wordt gemaakt door nitrocellulose op te lossen in een soep van sterke oplosmiddelen die de generieke naam lakverdunner dragen. Zowel lak als schellak zorgen voor heldere plastic coatings die uitharden zodra het zeer vluchtige oplosmiddel verdampt.

Kruipoliën zijn het gemakkelijkst aan te brengen. Je wrijft ze meestal met een doek op het hout of schildert ze met een penseel, wacht een paar minuten en veeg het overtollige weg. Aan de andere kant van de schaal kunnen verdampingsafwerkingen moeilijk aan te brengen zijn vanwege de vluchtigheid van de oplosmiddelen die ze dragen. U kunt schellak aanbrengen met een penseel, maar tenzij u een formulering heeft die is ontworpen voor poetsen, moeten lakken worden gespoten. De veel langzamere droogtijd van vernis maakt het daarentegen perfect voor applicatie met een kwast.

Omdat verdampende afwerkingen zo snel drogen, kunt u ze op elkaar aanbrengen en in korte tijd een echt gladde, duurzame coating krijgen. Je kunt dit ook doen met vernis, maar het duurt dagen in plaats van enkele uren. Bij gebruik van kruipolie heeft het weinig voordelen om meer dan één of twee lagen aan te brengen.

Vrijwel alle houtafwerkingen zijn geschikt voor houtwerk binnenshuis, maar als het gaat om buitentoepassingen, is vernis de enige coating die u moet overwegen. Kruipende oliën en verdampende afwerkingen gaan over het algemeen te snel achteruit om enige echte bescherming te bieden, hoewel u een kruipolie kunt vinden die speciaal is samengesteld voor gebruik buitenshuis.

Een buitenafwerking moet beschermen tegen ultraviolet zonlicht en vocht, wat bijna een verbod is op het gebruik van een heldere afwerking. Sparvernis heeft echter voldoende pigmentatie om de rekening te vullen. Sparvernis wordt meestal geformuleerd met alkyden, hoewel het wat polyurethaan kan bevatten voor extra duurzaamheid. Het is een betere keuze dan pure polyurethaanvernis voor het afwerken van tuinmeubilair, buitendeuren en houtwerk.

Terwijl ambachtslieden vroeger de afgewerkte vloeren gebruikten met indringende oliën en schellak, gebruiken de meeste moderne vloerafwerkingen polyurethaanvernis. Het is duurzaam, gemakkelijk aan te brengen en egaliseert tot een gladde, aantrekkelijke afwerking. Glanzende glans is sterk reflecterend, maar de gedempte tinten van halfglanzende of vlakke vloerafwerking zijn minder storend en populairder. De additieven die de glans beheersen hebben weinig tot geen invloed op de duurzaamheid van de afwerking. Een typische vloerafwerking vereist drie vernislagen.

Meubelfabrikanten hebben meestal een spuitcabine waarin ze een lakafwerking op hun producten aanbrengen, en u kunt dit thuis doen met een spuitbus of een blik borstelbare lak. Hoewel lak de favoriete coating is voor tafelbladen, kasten en andere stoelen, kunt u ook schellak of polyurethaanvernis overwegen. Beide coatings worden echter geel naarmate ze ouder worden, en zijn waarschijnlijk meer geschikt voor interieurafwerking en houtwerk dan voor meubels. Zowel lak als polyurethaanvernis zijn verkrijgbaar in glanzende, halfglanzende en platte glans.

Vernissen en lakken zijn verkrijgbaar in formuleringen op waterbasis en op oplosmiddelbasis, en de op water gebaseerde variëteiten hebben veel voordelen. Ze drogen sneller, ze reinigen met water en - heel belangrijk - ze bevatten veel minder vluchtige organische stoffen (VOC's).

Kies een product op waterbasis als u haast heeft of gevoelig bent voor verfgeuren. Houd er rekening mee dat, hoewel de duurzaamheid van de afwerking niet wordt beïnvloed door het oplosmiddel, de afwerking van een watergedragen product er meer plasticachtig uitziet. Dit komt omdat de snellere verdamping van water de afwerking niet zoveel tijd geeft om te egaliseren en de uiteindelijke film niet zo flexibel is. Afwerkingen op waterbasis hebben de neiging bellen in de container te vormen en deze bellen kunnen in de afwerking opdrogen. Om dit te voorkomen, roer je de afwerking langzaam om turbulentie te voorkomen.