De onvertelde geschiedenis van het iconische behang in Disneyland's Haunted Mansion

Door Leonora Epstein

Als je echt het verhaal van het behang van het Haunted Mansion wilt weten, moet je een reis maken naar Oceanside, Californië, waar de man die het heeft gemaakt woont. Zijn naam is Rolly Crump - ja, echt - en zelfs hij wist in eerste instantie niet dat hij lof verdiende voor het inmiddels beroemde ontwerp.

'Toen iemand me vertelde dat ze de ontwerpen die ik voor het behang maakte leuk vonden, zei ik:' Welke ontwerpen? Welk behang? '', Herinnert de octogenarian Imagineer zich. 'Ik wist niet waar ze het in godsnaam over hadden.'

Rolly Crump

Maar om tot dat punt in het verhaal te komen, moeten we teruggaan.

Sinds de opening in 1969, 14 jaar nadat Disneyland bezoekers begon te verwelkomen, is het Haunted Mansion een onderwerp van fascinatie geworden voor fans van old-school Disney-feiten en -leer. Er zijn natuurlijk de stedelijke legendes (dat het huis wordt achtervolgd door echte geesten), maar het is de waanzinnige aandacht voor detail - "999 happy haunts", om precies te zijn, dat maakt het een van de meest meeslepende en meeslepende ervaringen in een pretpark geschiedenis. Het is ook een van de laatste dingen waaraan Walt Disney werkte voordat hij stierf, dus voor sommigen vertegenwoordigt het een laatste verbinding met zijn creatieve geest.

1978 Haunted Mansion briefkaart

(Afbeelding: briefkaart Haunted Mansion circa 1978 hoffelijkheid MetaGrrrl / Flickr Creative Commons)

Maar van alle details van het Haunted Mansion, alleen het zwart-en-paarse behang - wat in eerste instantie eenvoudig lijkt een extra groot damast, maar bij nadere beschouwing blijkt het griezelige oogclusters te bevatten - heeft het een ware cultus bereikt toestand. Guillermo del Toro heeft naar verluidt een reproductie in zijn huis; Etsy biedt alles, van telefoonhoesjes tot paraplu's, sportieve versies van de print. 'Het is echt een symbool van het landhuis geworden', zegt Jason Surrell, auteur van The Haunted Mansion: Imagineering a Disney Classic, en een voormalig senior showschrijver voor Walt Disney Imagineering. De meeste mensen komen er naar toe, meent hij, omdat het ontwerp 'opvallend, iconisch op zichzelf' is juist. "Maar voor een bepaalde subset vertegenwoordigt het iets anders:" Het behang, het is een van die subtiele dingen. Het is een manier om je fandom subtiel uit te drukken... het is als een geheime code voor coolness ', legt hij uit.

Maar voor alle verliefdheid rond het behang blijft de oorsprong relatief onontgonnen. Velen noemen Marc Davis - een van de Imagineers die aan het Haunted Mansion heeft gewerkt - als maker. Dat is niet het geval - dat brengt ons terug bij Rolly Crump. Crump, nu eind tachtig, is de laatst overgebleven ontwerper die aan de rit heeft gewerkt. Hij woont in een bescheiden flat in Oceanside die zijn kleurrijke carrière of zijn sterrenstatus onder aanbidders van de Kerk van Disney niet volledig weerspiegelt. Slechts een paar van zijn illustraties staan ​​langs de muren van zijn huis; hij verkocht bijna al zijn uitgebreide collectie kunst en memorabilia op een veiling in 2018.

Rolly Crump
Rolly Crump

De artistieke stijl van Crump is onderscheidend: het kan soms aanvoelen als een Tiki-droom uit het midden van de eeuw met veel circussen van gedetailleerde versieringen, langwerpige figuren en de neiging om het vreemde, het taboe, de raar. Het was wat Disney voor het eerst opmerkte toen hij het werk van Crump zag op de animatieafdeling van het bedrijf.

'Ik had een show in de bibliotheek van de Disney-studio en die show was marihuanaposters', herinnert Crump zich. De illustraties die daar te zien waren, waren als ouderwetse advertenties voor pot - eentje met de tekst "geïmporteerd door Stoned and Co." Toen hij hoorde dat Disney zelf zijn galerij was binnengelopen, raakte Crump in paniek. 'Oh mijn god... las hij de posters?' hij vroeg zich af. 'Ja,' zei de vrouw die de bibliotheek runt. 'En hij lachte!'

De overstap van Crump van Animation naar WED (de branche die uiteindelijk Imagineering zou worden) verliep snel en in 1959 werd hij ingeschakeld om te werken aan het Haunted Mansion, dat al minstens twee jaar in ontwikkeling was jaar.

'Het behang, het is een van die subtiele dingen. Het is een manier om je fandom subtiel uit te drukken... het is als een geheime code voor coolness. "- Jason Surrell

Maar wat dat destijds betekende, was niet helemaal duidelijk. 'Ze besloten Yale Gracie, die een achtergrondillustrator was, en ik samen in een grote kamer in de studio te zetten om aan de Mansion te werken. En dus zaten Yale en ik daar en ik zei: 'Wel, wat moeten we doen?' en Yale zei: 'Nou, ik weet het niet!' Omdat er niets te doen was. Het was gewoon: 'Werk aan wat spullen voor de Mansion.' '

Uiteindelijk was er een punt van onenigheid tussen het team. 'In die tijd', zegt Crump, 'begonnen veel verschillende mensen zich bezig te houden met [de ontwikkeling] - de architectuur, het uiterlijk, het interieur. 'In één kamp waren de Imagineers die de rit wilden hebben pret. In de andere waren degenen die een enge ervaring wilden creëren. Crump zat stevig in het laatste.

Hij begon willekeurige schetsen te maken, geïnspireerd door de Franse film uit 1946, Schoonheid en het beest. "Ik werd verliefd op die film omdat ze menselijke delen in de kamers hadden... er zouden deze menselijke armen zijn [die fungeren als] fakkels. Ik dacht: 'Shit dat is goed spul', omdat het fantasierijk en surrealistisch was, en dus begon ik in die richting te leunen. '

Plant Man van Rolly Crump
Haunted Mansion behang

(Afbeeldingen: Links, Plant Man-illustratie, met dank aan Rolly Crump; rechts, Mansion wallpaper, hoffelijkheid ste3ve / Flickr Creative Commons)

Deze tekeningen - van zaken als een melig ogende man wiens armen kandelabers waren, een zigeunerwagen, een mensenetende plant - leidden tot een concept dat nooit werd gerealiseerd: het Museum of the Weird. Het zou een overgangsruimte zijn bij de uitgang van de rit met Crump's illusies en creaties, een idee, zegt hij, waar hij geen eer voor kan opbrengen. Dat was alles van Disney: "Weet je, Walt heeft altijd alles naar een hoger niveau getild. Niemand beseft echt dat Walt echt achter stond bij alles wat we deden. Toen hij eenmaal een idee kreeg van het project waaraan we werkten, he direct zag het af. Dus toen we het begonnen uit te voeren, realiseer je je opeens, nou, hij wist wat we in godsnaam aan het doen waren. '

Ten tijde van Disney's dood in 1966 werkten twee ontwerpers, Claude Coats en Marc Davis, aan de voltooiing van het herenhuis. In de loop van de jaren en in de aanloop naar de opening van de attractie, haalde het team inspiratie voor het uiterlijk van het huis uit een boek van Frances Lichten genaamd Decoratieve kunst uit het tijdperk van Victoria, en terwijl je door de pagina's bladert, zie je hoe het boek direct het ontwerp van het herenhuis beïnvloedde. Om te beginnen, in een sectie over gietijzeren motieven, is er een foto van de Shipley-Lydecker House, die het team met angstaanjagende nauwkeurigheid herhaalde. (Het oorspronkelijke huis in Baltimore staat niet meer, voor het geval je het je afvraagt.) Lichten's boek bevat ook meerdere voorbeelden van kamers met damastprints en behang.

Toen het team eindelijk een behang voor dat deel van de rit maakte, werkte Coats aan een illustratie die Crump had gemaakt voor de Museum of the Weird - wat Crump de 'plantenman' noemt - en plaatste het in een patroon dat heel direct geïnspireerd lijkt op damast uit het Victoriaanse tijdperk. 'Wat Claude had gedaan, was al mijn schetsen gevonden en getraceerd. En er behang van gemaakt, 'zegt Crump.

'Walt heeft alles wat we hebben gedaan altijd naar een hoger niveau getild. Niemand beseft echt dat Walt echt achter stond bij alles wat we deden. Toen hij eenmaal een idee kreeg van het project waaraan we werkten, he direct zag het af. Dus toen we het begonnen uit te voeren, realiseer je je opeens, nou, hij wist wat we in godsnaam aan het doen waren. "- Rolly Crump

Was hij boos over het feit dat zijn ontwerpen een nieuwe bestemming kregen? Nee. 'Dat soort dingen gebeurde de hele tijd. Ik maakte de originele schilderijen in de streklift en Marc [Davis] kwam op een dag naar me toe en zei: 'Ik ga om die stretchtekeningen opnieuw te doen, die van jou waren niet goed. ' Op dat moment dacht ik dat hij het beter zou doen bij hen in ieder geval."

Wat betreft het behang in de foyer van de Mansion voor de lift, die ook geliefd is bij Disney-fans: dat is een reproductie van een Christopher Dresser-ontwerp geproduceerd door Bradbury & Bradbury Art Wallpapers. De wallpapers van het bedrijf worden trouwens overal in Disney-gebouwen wereldwijd gebruikt, meestal in de Main Street-winkels, vertelde een vertegenwoordiger Hunker via e-mail. (Ter info: voor iedereen die zijn huis echt wil behangen in het paarse ontwerp van het landhuis, heb je pech. Surrell zegt dat er waarschijnlijk geen verborgen opslageenheid is met rollen Haunted Mansion-behang die wachten op een opknapbeurt. 'Zulke dingen worden gewoon nieuw gegenereerd', legt hij uit.)

Maar het is het werk van Crump dat echt de definitie van Mansion heeft gegeven. Zijn behang verschijnt immers in Mansion rides in Disney-parken in Florida, Tokyo en Parijs (ook al heeft Disneyland Paris's Phantom Manor een heel ander plot). 'Dat is een soort bewijs van het feit dat het behang een toetssteen is, een iconisch element van het Haunted Mansion', zegt Surrell. 'Hoewel een aantal andere dingen waren veranderd, aangepast en geëvolueerd, hielden ze dat behang precies.'

(Afbeelding bovenste achtergrond: patdavid / Flickr Creative Commons; portretten van Rolly Crump, Stephen Paul voor Hunker)